«Λαμβάνοντας υπόψη πως σε συνέχεια της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, στις 24 Φεβρουαρίου 2022, η Ευρωπαϊκή Ένωση (EE) προχώρησε σε επιβολή κυρώσεων κατά αριθμού προσώπων και οργανισμών, παρακαλούμε τους αρμόδιους υπουργούς να πληροφορήσουν τη Βουλή των Αντιπροσώπων αν έχει ζητήσει ή παρέχει η Κύπρος εξαίρεση στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας για οποιοδήποτε λόγο από την έναρξη του πολέμου (24/02) μέχρι και σήμερα. Εάν ναι, παρακαλώ όπως ενημερωθεί η Βουλή των Αντιπροσώπων για τους λόγους με σχετική αιτιολογική έκθεση, καθώς και με τον κατάλογο των εξαιρέσεων.»

Απάντηση

Απάντηση ημερομηνίας 21ης Απριλίου 2022 του Υπουργού Εξωτερικών κ. Ιωάννη Κασουλίδης στην ερώτηση με αρ. 23.06.012.01.222, ημερομηνίας 18 Μαρτίου 2022, της βουλευτού εκλογικής περιφέρειας Λευκωσίας κ. Αλεξάνδρας Ατταλίδου

«Επιθυμώ να σας πληροφορήσω τα εξής σε σχέση με την πιο πάνω ερώτηση:

Αναφέρεται ότι λόγω των ενεργειών της Ρωσίας που αποσταθεροποιούν την κατάσταση στην Ουκρανία και που υπονομεύουν ή απειλούν την εδαφική ακεραιότητα, την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της χώρας, η EE προχώρησε σε σειρά περιοριστικών μέτρων κατά της Ρωσίας και της Λευκορωσίας.  Συγκεκριμένα, το Συμβούλιο της EE αποφάσισε συνολικά την επιβολή πέντε πακέτων περιοριστικών μέτρων κατά της Ρωσίας και της Λευκορωσίας.  Η τελευταία (5η) δέσμη περιοριστικών μέτρων αποφασίστηκε στις 8 Απριλίου 2022.

Η ΚΔ, ως κράτος μέλος της EE, εφαρμόζει πλήρως και χωρίς εξαιρέσεις όλες τις αποφάσεις για περιοριστικά μέτρα κατά της Ρωσίας και Λευκορωσίας.

Τα περιοριστικά μέτρα που υιοθετεί το Συμβούλιο της EE, μέσω έκδοσης σχετικών Αποφάσεων (δυνάμει του άρθρου 29 της Συνθήκης για την EE) και Κανονισμών (δυνάμει του άρθρου 215 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της EE), υπερισχύουν της οποιασδήποτε εσωτερικής νομοθεσίας.  Αποτελούν δεσμευτικές νομικές πράξεις στην ολότητά τους, με απευθείας και άμεση εφαρμογή στην εσωτερική έννομη τάξη των κρατών μελών της EE.  Βάσει των Συνθηκών δεν υπάρχει η δυνατότητα οποιασδήποτε εξαίρεσης από τα περιοριστικά μέτρα που αποφασίζονται ομόφωνα από το Συμβούλιο της EE.

Τα περιοριστικά μέτρα της EE αποτελούν στην ολότητά τους μέρος του Ευρωπαϊκού Δικαίου, ενώ η δεσμευτική και άμεση εφαρμογή τους στην εσωτερική έννομη τάξη των Κ-Μ EE καλύπτει:

1. την επικράτεια της EE και όπου ισχύει το Ευρωπαϊκό κεκτημένο,
2. τις Αρχές και τις Υπηρεσίες της Κυπριακής Δημοκρατίας,
3. αεροσκάφη ή πλοία της Κυπριακής Δημοκρατίας,
4. πολίτες Κ-Μ EE,
5. εταιρείες και άλλα νομικά πρόσωπα, οντότητες και οργανισμούς που έχουν ιδρυθεί ή συσταθεί σύμφωνα με το δίκαιο των Κ-Μ EE και λειτουργούν στην επικράτεια της EE, καθώς και όπου ισχύει το Ευρωπαϊκό κεκτημένο,
6. τις επιχειρηματικές και επαγγελματικές δραστηριότητες που πραγματοποιούνται εν όλω ή εν μέρει εντός της EE.

Στην Κυπριακή Δημοκρατία η εφαρμογή των Κυρώσεων, τόσο της EE όσο και των Ηνωμένων Εθνών, καθορίζεται, πέραν από την άμεση εφαρμογή των Κανονισμών της EE, με τον Περί Εφαρμογής των Διατάξεων των Ψηφισμάτων ή Αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (Κυρώσεις) και των Αποφάσεων και Κανονισμών του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Περιοριστικά Μέτρα) Νόμο του 2016 (58(Ι)/2016).

Ο πιο πάνω Νόμος καθορίζει τις αρμόδιες Αρχές για διασφάλιση της εφαρμογής στη Δημοκρατία των Κυρώσεων/Περιοριστικών μέτρων (άρθρο 3 του Νόμου).  Οι αρμόδιες Εποπτικές Αρχές εκδίδουν Οδηγίες προς τα πρόσωπα υπό την εποπτεία τους.  Παράβαση της υποχρέωσης εφαρμογής των κυρώσεων, από οποιοδήποτε πρόσωπο, συνιστά ποινικό αδίκημα (άρθρο 4 του Νόμου).  Η εφαρμογή των κυρώσεων γίνεται άμεσα και είναι διοικητικό μέτρο.

Το κάθε υπουργείο ή τμήμα αυτού, η κάθε ανεξάρτητη υπηρεσία, καθώς και οι εποπτικές αρχές που καθορίζονται δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 59 των περί της Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Νόμων του 2007 έως 2016 έχουν ως αρμοδιότητα τη διασφάλιση της εφαρμογής στη Δημοκρατία των διατάξεων των Ψηφισμάτων ή Αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας (Κυρώσεις) ή/και των Αποφάσεων και Κανονισμών του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Περιοριστικά Μέτρα) που εμπίπτουν στους τομείς για τους οποίους το εν λόγω υπουργείο ή τμήμα αυτού ή η ανεξάρτητη υπηρεσία ή οι εποπτικές αρχές έχουν αρμοδιότητα σύμφωνα με το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, τους νόμους, τις κανονιστικές διοικητικές πράξεις και τις αποφάσεις της εκτελεστικής εξουσίας.

Προς ορθή και πιστή εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων και δεδομένων των έκτακτων συνθηκών που δημιουργήθηκαν, κρίθηκε απαραίτητη η σύσταση ομάδας εργασίας υπό το Υπουργείο Οικονομικών, η οποία επιλαμβάνεται το συντονισμό και τις διαδικασίες για εφαρμογή των συγκεκριμένων μέτρων, δίνοντας κατευθυντήριες γραμμές σε οικονομικούς φορείς που χρειάζονται καθοδήγηση.  Η ομάδα εργασίας αποτελείται από εκπροσώπους της Νομικής Υπηρεσίας, της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, του Υπουργείου Εξωτερικών, του Υπουργείου Οικονομικών, του Υπουργείου Εσωτερικών, του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και της Υπηρεσίας Ελέγχου Ασφαλιστικών Υπηρεσιών.  Η ομάδα αυτή επιλαμβάνεται ερωτημάτων που χρήζουν διευκρίνησης και καθοδήγησης και γενικά αντιμετωπίζει και διαχειρίζεται την έκτακτη κατάσταση με την ανταλλαγή απόψεων, διάχυση της σχετικής πληροφόρησης και, όπου είναι δυνατόν, αποσαφήνιση ερωτημάτων που προκύπτουν από οικονομικούς φορείς για την ορθή ερμηνεία και εφαρμογή των σχετικών Κανονισμών της EE, μεσολαβώντας, μεταξύ άλλων, και ως προς την παροχή διευκρινήσεων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.»